Ofiary za udzielanie sakramentów świętych – regulacje prawne

Definicja sakramentu jest punktem wyjścia do określenia jego unormowań prawnych. Prawodawca uznał za konieczne ustalenie pewnych podstawowych i kluczowych pojęć oraz pewnych wspólnych elementów, które charakteryzują wszystkie sakramenty, jak również tych odnoszących się wyłącznie do niektórych sakramentów. Sobór Watykański II pogłębił i uwydatnił w ramach reformy liturgicznej pewne aspekty eklezjologiczne sakramentów. Nowe formuły i określenia, zachowując istotnie nienaruszalną substancję i strukturę sakramentów, ukazują niejako nową perspektywę, odzwierciedlając „sakramentalną ekonomię zbawienia”[ref]A. Skowronek, Sakramenty w ogólności. Chrzest. Bierzmowanie, Włocławek 1995, s. 33.[/ref]. W Konstytucji o liturgii świętej odczytujemy głęboką prawdę o wartości sakramentów, która nazywa je sakramentami wiary, ponieważ „wiarę nie tylko zakładają, lecz za pomocą słów i rzeczy dają jej wzrost, umacniają ją i wdrażają”[ref]Sobór Watykański II, Konstytucja o liturgii świętej Sacrosanctum Concilium, 04.12.1963, [w:] Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje, Poznań 2002, nr 59.[/ref]. Próbę zdefiniowania pojęcia sakramentu odnajdujemy w Lex Ecclesiae Fundamentalis (kan. 64) w następującej wersji: „Sakramenty zostały ustanowione przez Chrystusa dla uświęcania ludzi, a więc dla wzrostu Jego ciała. Są one znakami, które mocą Ducha Świętego udzielają łaski lub ją pomnażają. Przez sakramenty ludzie wierzący łączą się w sposób tajemny, lecz rzeczywisty z Chrystusem umęczonym i uwielbionym”. We wcześniejszej definicji zawartej w kan. 731 w Kodeksie Prawa Kanonicznego z 1917 r. podkreślono współdziałanie w sakramentach Jezusa Chrystusa i Kościoła. W obecnym Kodeksie Prawa Kanonicznego w kan. 840 odnajdujemy następującą definicję sakramentu: „Sakramenty Nowego Testamentu, ustanowione przez Chrystusa Pana i powierzone Kościołowi jako czynności Chrystusa i Kościoła, są znakami i środkami, przez które wyraża się i wzmacnia wiara, oddawany jest kult Boga i dokonuje się uświęcenie ludzi; dlatego przyczyniają się one w najwyższym stopniu do wprowadzenia, umocnienia i zamanifestowania wspólnoty kościelnej. Dla tych to powodów w sprawowaniu ich zarówno święci szafarze, jak i pozostali wierni winni okazać najwyższy szacunek i należną pilność”[ref]Kodeks Prawa Kanonicznego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1984.[/ref]. Definicja ta utworzona pod wpływem pogłębionej nauki na temat Kościoła ukazuje nowe akcenty i elementy. Na szczególną uwagę zasługuje w tym kontekście obok tradycyjnej nauki na temat znaczenia i roli sakramentów podkreślenie ich funkcji wspólnotowej[ref]A. Skowronek, Sakramenty w ogólności…, dz. cyt., s. 33.[/ref]. Konstytucja dogmatyczna o Kościele oraz Konstytucja o liturgii podkreślają istotny cel, jaki w ekonomii zbawienia zamierzył Bóg, powierzając sakramenty Kościołowi, a mianowicie: kult Boży, czyli oddawanie należnej czci Bogu oraz uświęcanie człowieka. Tak więc „sakramenty Nowego Testamentu, ustanowione przez Chrystusa i powierzone Kościołowi”, są szczególnymi kanałami paschalnych darów Chrystusa, który daje wspólnocie Kościoła i przez Kościół celem uświęcenia i zbawienia człowieka, przez co oddawana jest należna cześć Bogu[ref]L. Gerosa, Prawo Kościoła, Poznań 1998, s. 154-155.[/ref]. Kolejną definicję sakramentu odnajdujemy w Katechizmie Kościoła Katolickiego i brzmi ona: „Sakramenty są skutecznymi znakami łaski, ustanowionymi przez Chrystusa i powierzonymi Kościołowi. Przez te znaki jest nam udzielane życie Boże. Obrzędy widzialne, w których celebruje się sakramenty, oznaczają i urzeczywistniają łaski właściwe każdemu sakramentowi. Przynoszą owoc w tych, którzy je przyjmują z odpowiednią dyspozycją”[ref]Katechizm Kościoła Katolickiego. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu, Poznań 1994.[/ref]. Prawodawca mając na uwadze charakter eklezjalny sakramentów nakazuje wiernym, aby solidnie i rzetelnie przestrzegali przepisów kanonicznych Kościoła dotyczących ich sprawowania i przyjmowania. To żądanie obowiązuje zarówno szafarzy, jak i tych, którzy sakramenty chcą przyjąć. Ustalone normy prawne, a odnoszące się do szerokiej dziedziny prawa o sakramentach mają zapewnić ważność i godziwość znaków sakramentalnych, ofiarowanych Kościołowi przez samego Chrystusa. Chodzi o to, aby sakramenty były traktowane poważnie, prawdziwie i by wierzono w ich skuteczność”[ref]L. Adamowicz, Wprowadzenie do prawa o Sakramentach Świętych według Kodeksu Prawa Kanonicznego i Kodeksu Kanonów Kościołów Wschodnich, Lublin 1999, s. 22.[/ref]. Kościół w swoim oficjalnym nauczaniu określił, że jest ich siedem. Liczbę tę wymieniono już m.in. podczas Soboru Lyońskiego II z 1274 r., a Sobór Watykański II utrzymał tą praktykę. Są to chrzest, bierzmowanie, Eucharystia, pokuta, namaszczenie chorych, kapłaństwo i małżeństwo. Dzielimy je na sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego (chrzest, bierzmowanie, Eucharystia), sakramenty uzdrowienia (pokuta, namaszczenie chorych) i sakramenty służące jedności i posłaniu (kapłaństwo i małżeństwo)[ref]Kodeks Prawa Kanonicznego, kan. 840-848.[/ref].

Sakramenty obejmują wszystkie etapy i wszystkie ważne momenty życia chrześcijanina: narodzenie i rozwój chrześcijańskiego życia wiary, uzdrowienia i dar posłania. Jest w tym pewne podobieństwo, jakie istnieje między etapami życia naturalnego a etapami życia duchowego. Prawodawca kościelny jasno określa, że „nikt nie może być ważnie dopuszczony do innych sakramentów, dopóki nie przyjął chrztu”. „Celem sakramentów jest uświęcenie człowieka, budowanie mistycznego Ciała Chrystusa, a wreszcie oddawanie czci Bogu. Jako znaki mają one także pouczać. Sakramenty wiarę nie tylko zakładaj, lecz za pomocą słów i rzeczy dają jej wzrost, umacniają ją i wyrażają. Słusznie więc nazywają się sakramentami wiary”[ref]Katechizm Kościoła Katolickiego, nr 1123.[/ref]. Należy zwrócić uwagę na to, że mimo iż wszelkim sakramentom towarzyszy piękna oprawa ceremonialna, nie mogą zostać one pozbawione swojego duchowego wymiaru. Szafarze sakramentu, działający w imieniu Chrystusa i Jego mocą muszą być do posługi sakramentalnej dobrze przygotowani i wykonywać ją jako słudzy Kościoła w sposób określony w przepisach prawa i księgach liturgicznych[ref]IV Synod Archidiecezji Warszawskiej, Warszawa 2003, statut 241.[/ref].

Kościół wielokrotnie przypominał, że za udzielanie sakramentów nie wolno pobierać opłat. Zezwalał jednak na przyjmowanie dobrowolnych ofiar składanych przez wiernych i tolerował taką praktykę[ref]M. Pastuszko, Prawo o sakramentach świętych. Normy ogólne i sakrament chrztu, Warszawa 1983, s. 73-79.[/ref]. Już Kodeks z 1917 r. w pewnym stopniu odnosił się do tej problematyki. Zabraniał domagania się opłat za udzielanie sakramentów, lecz nie wykluczał dobrowolnych ofiar składanych przy tej okazji. Na samym początku rozróżnić należy sakramenty, przy których sprawowaniu wierny uiszcza pewną ofiarę, a przy których jej nie ma. Co do zasady ofiary uiszczamy przy okazji sprawowania liturgii dwóch sakramentów chrztu i małżeństwa. Zaś sakramenty takie jak sakrament pokuty, sakrament Eucharystii czy namaszczenia chorych takiego zwyczaju nie prowadzą. Kanon 848 podaje następującą dyspozycję: „Oprócz ofiar określonych przez kompetentną władzę kościelną, szafarz nie może domagać się niczego za udzielenie sakramentów, przy czym potrzebujący nie powinni być pozbawieni pomocy sakramentów z racji ubóstwa”. Ofiara, składana przy okazji sprawowanych sakramentów przeznaczona jest na utrzymanie kapłanów. Nie jest ona „zapłatą za sakrament”, gdyż nikt nie jest w stanie zapłacić za łaskę Bożą, którą otrzymujemy przy okazji jego przyjmowania. Nie należy też mówić o „opłacie za sakrament”, ponieważ w ten sposób zaczynamy traktować sakrament jak usługę i traci on swój duchowy wymiar. W statutach Synodu Archidiecezji Warszawskiej odnajdujemy zapis: „Zgodnie z wielowiekową tradycją Kościoła ofiary składane przez wiernych z racji posług duszpasterskich są i mają pozostać dobrowolne. Nie można uzależniać udzielenia posługi sakramentalnej od złożenia ofiary i jej wysokości”[ref]IV Synod Archidiecezji Warszawskiej, statut 38§3.[/ref]. Wysokość tych ofiar określa prawo partykularne lub zwyczaj. W Polsce zwyczaj ten jest zróżnicowany, w zależności regionu Polski. Podstawowym podziałem ofiar w Kościele jest podział na tzw. stypendia mszalne oraz „iura stolae”.

Ofiary przekazywane kapłanowi z okazji sprawowania Mszy świętych ma bardzo długą tradycję. Jej początków można się doszukiwać w dawnym zwyczaju przynoszenia przez uczestników Eucharystii, w chwili ofiarowania darów potrzebnych do celebry – głównie chleba i wina – i innych przeznaczonych na utrzymanie duchowieństwa oraz wsparcie dla potrzebujących. Stąd ofiara była ściśle związana z samą celebracją eucharystyczną. Zgodnie z tym ujęciem, Kodeks mówi nie o „stypendium missae”, lecz o „stips a fidelibus oblata”, gdyż słowo stypendium nie współbrzmi z naturą tej ofiary, jako że zawiera pewien element wynagrodzenia, nagrody lub zapłaty w zamian za celebrę w intencji ofiarodawcy. Natomiast słowo „stips”, według źródeł historycznych, oznacza wkład na rzecz dzieła publicznego, ofiarę złożoną Bogu lub ku pomocy potrzebującym. Dlatego lepiej oddaje naturę ofiary, określanej dotychczas jako „stypendium”[ref]Kodeks Prawa Kanonicznego. Komentarz, red. P. Majer, Kraków 2011, s. 711.[/ref]. Kwestia stypendiów mszalnych, czyli ofiar składanych przy okazji Mszy świętej w konkretnej intencji jest uregulowana przez prawo kanoniczne. Szczegółowe zagadnienia dotyczące tej tematyki odnajdujemy w Księdze IV Rozdziale III Kodeksu Prawa Kanonicznego. Kanon 945 § 1 stanowi „Zgodnie z uznanym zwyczajem Kościoła, każdy kapłan celebrujący lub koncelebrujący Mszę świętą może przyjąć ofiarę złożoną, aby odprawił Mszę św., w określonej intencji”. Należy pamiętać, że nie uiszczenie jakiejkolwiek opłaty nie wyklucza tego, że Msza św. zostanie odprawiona. Dotyczy to zwłaszcza osób ubogich, których nie stać na pokrycie tej sumy. Stypendium mszalne stanowi zagwarantowane przez prawo kanoniczne wynagrodzenie przewidziane dla księży. Ksiądz sprawujący Mszę w danej intencji ma prawo zatrzymać ofiarę złożoną przy tej okazji. Również ta kwestia została uregulowana szczegółowo w przepisach kodeksu prawa kanonicznego. Kanon 951 stanowi w § 1 „Kapłan, odprawiający więcej razy w tym samym dniu, może poszczególne Msze św. aplikować w intencji, w której została złożona ofiara, przy zachowaniu jednak prawa, że oprócz dnia Bożego Narodzenia, wolno mu zatrzymać dla siebie jedną tylko ofiarę, pozostałe zaś winien przekazać na cele oznaczone przez ordynariusza, z dopuszczeniem jednak pewnego wynagrodzenia z tytułu zewnętrznego” oraz w § 2. „Kapłan koncelebrujący w tym samym dniu drugą Mszę św., nie może z żadnego tytułu przyjąć za nią ofiary”.

Wysokość opłat mszalnych nie może być dowolna. Episkopat, ordynariusz lub władze prowincji zakonnej zobowiązane są do wydania dekretu ustalającego wysokość ofiary. Podkreśla się, że wysokość tej opłaty powinna być równoznaczna z dziennym utrzymaniem kapłana. Kapłan może przyjąć ofiarę wyższą niż przewidywana jest przez stosowny dokument, jednak musi ona być wyrazem woli ofiarodawcy, nie ma prawa jej żądać. Jeżeli dana ofiara jest za wysoka ksiądz powinien oprawić tyle mszy, ile ustali na podstawie wysokości przyjętej ofiary i zwyczajowo przyjęte wysokości ofiary przy tego rodzaju intencji na danym obszarze. Sprawowanie Mszy świętej przez kapłana nie może stanowić dla niego „źródła dodatkowego zarobku”. Duchowny nie może przyjąć intencji, która nie jest możliwa do odprawienia w ciągu najbliższego roku. W takiej sytuacji powinien on zasugerować, że dana Msza święta może być odprawiona w innym miejscu, chyba że nie jest to zgodne z wolą ofiarodawcy. Przekazując daną intencję, przekazuje się także ofiarę i duchowny jest odpowiedzialny za to, by ta intencja faktycznie została odprawiona. Wszystkie intencje mszalne powinny być zapisane w odpowiedniej książce wraz ze wskazaniem wysokości ofiary. Proboszczowie i rektorzy kościołów zobowiązani są do prowadzenia szczegółowych zapisów dotyczących intencji – dnia i godziny ich sprawowania, wysokości ofiary. Corocznie są one kontrolowane przez ordynariusza[ref]Kodeks Prawa Kanonicznego, kan. 945-958.[/ref].

Podział ofiar z tytułu stypendiów mszalnych następuje według następującego schematu: sumę ogólną, na którą składają się ofiary mszalne przyjęte na Msze św. aplikowane w ciągu tygodnia, dzieli się na tyle równych części, ile było sprawowanych Mszy św. i otrzymaną kwotę, jako średnią mnoży się przez ilość Mszy św. celebrowanych przez jednego kapłana w tygodniowym okresie rozliczeniowym z pominięciem Mszy św. binowanych i trynowanych. Wyliczona średnia dotyczy również Mszy św. binowanych i trynowanych, jeśli w tygodniu takie były odprawiane[ref]Zarządzenie dotyczące uposażenia i zobowiązań finansowych kapłanów Diecezji Łomżyńskiej [online], „Kwartalnik” 2009, nr 1, [w:] ‹http://www.ku ria.lomza.pl/index.php?wiad= 2616›, dostęp: 19.12.2013.[/ref]. Jako przykład podać można wskazać rozwiązanie z archidiecezji częstochowskiej, gdzie Arcybiskup Metropolii Częstochowskiej wydał 6 maja 2005 r. dekret dotyczący stypendiów mszalnych pochodzących z Mszy św. binowanych i trynowanych. Kapłan ma obowiązek przekazać wszystkie stypendia mszalne z tego tytułu na cel wskazany przez ordynariusza. Celem tym są potrzeby Kurii Diecezjalnej i to na jej rachunek są przekazywane te ofiary. Jednak mimo tego kapłan z racji odprawiania dodatkowej Mszy św. otrzymuje 1/3 wartości tego stypendium, a pozostałą część przekazuje. Wyjątek stanowią proboszczowie i administratorzy parafii, mogą zatrzymać ofiarę za Mszę binowaną, jeśli jest ona pod względem prawnym dopuszczalna. Wikariusz Generalny – Przewodniczący Rady Ekonomicznej Archidiecezji Częstochowskiej otrzymuje sprawozdania kwartalne dotyczące stypendiów od proboszczów, administratorów parafii oraz rektorów kościołów. Zobligowani są oni do prowadzenia ksiąg zawierających dokładny ich wykaz[ref]Dekret dotyczący stypendiów mszalnych pochodzących ze Mszy św. binowanych i trynowanych, [w:] ‹http://kuriaczestochowa.pl/wpcon tent/uploads/2013/01/ofiary.pdf›, dostęp: 19.12.2013.[/ref]. Kanon 1385 Kodeksu Prawa Kanonicznego wskazuje, że czerpanie nieuprawnionego zysku z ofiar mszalnych stanowi przestępstwo zagrożone cenzurą lub inną sprawiedliwą karą, a także grzechem śmiertelnym.

Przy okazji omawiana tematyki ofiar i opłat w Kościele należy także wspomnieć o tzw. „iura stolae”. Nazwa ta pochodzi z języka łacińskiego i oznacza „prawo stuły”. Są to w Kościele łacińskim ofiary składane przez wiernych duchownym za niektóre posługi religijne, w szczególności za udzielanie sakramentów (chrztu, małżeństwa), chowanie zmarłych i udzielanie błogosławieństw. Jest to jedna z form zapewnienia duchownym środków utrzymania. Praktyka pobierania tych ofiar upowszechniła się w miarę wzrostu znaczenia Kościoła w życiu społeczeństw i z czasem stała się problemem dla wiernych i samego Kościoła, powodując w przypadkach skrajnych zjawisko symonii. Zjawisko to stało się w średniowieczu na tyle ważne, że zajmowały się nim sobory laterańskie II, III i IV, a ich postanowienia zostały włączone do urzędowego zbioru praw tzw. Dekretów Grzegorza IX, stając się normami prawa dla ówczesnego Kościoła łacińskiego.

W kościele polskim arcybiskup Jakub Świnka na synodzie prowincjonalnym w Łęczycy w 1285 r. zabronił duchownym sprzedawania sakramentów. Ostatecznej kodyfikacji „iura stolae” dokonał Mikołaj Trąba i ogłosił ją na synodzie wieluńsko-kaliskim w 1420 r. Skodyfikowane zasady zabraniały żądania i pobierania przez duchownych jakichkolwiek opłat za posługi religijne, ale nie zakazywały przyjmowania dobrowolnych datków, a „zwyczaj dawania ofiar przez wiernych, przy okazji korzystania z sakramentów, należało utrzymać nawet przy zastosowaniu środków przymusu”[ref]H. Karbownik, Ofiary iura stolae na ziemiach polskich w latach 1285-1918, Lublin 1995, s. 230.[/ref].

Obecnie w Kościele w Polsce nie ma ujednoliconych przepisów dotyczących podziału tych środków majątkowych.

Aby zobrazować jak to wygląda, podane zostaną przykłady z kilku diecezji.

W diecezji łomżyńskiej zgodnie z zapisem zarządzenia dotyczącego uposażenia zobowiązań finansowych kapłanów na „iura stolae” składają się ofiary otrzymywane od wiernych przy okazji sprawowania posług duszpasterskich: pogrzeby, nabożeństwa pogrzebowe, śluby i związane z nimi zapowiedzi przedślubne oraz licencje, ofiary kolędowe, ofiary z poświęcenia pól i inne ofiary okolicznościowe. Proboszcz i wikariusze utrzymują się z ofiar wiernych. Zarządzenie to określa składniki uposażenia kapłanów i są to: dochody z beneficjum, ofiary otrzymywane w związku z wykonywanymi posługami duszpasterskimi, tzw. „iura stolae”, ofiara mszalna (stypendium mszalne) oraz wynagrodzenia związane z katechizacją w szkole i praca w instytucjach kościelnych i pozakościelnych. Ofiary z tego tytułu dzieli się na 3 części, z czego 2/3 trafiają do rąk proboszcza, zaś pozostała część dzielona jest pomiędzy wikariuszy. To samo odnosi się do ofiar z tzw. stypendiów mszalnych. Dzieli się je poprzez co tygodniowe rozliczenie pomiędzy proboszcza i pozostałych kapłanów biorących udział w sprawowaniu liturgii. Istnieją także ograniczenia co do ilości sprawowanych intencji w ciągu jednego dnia. Kapłan może przyjąć jedną intencję do sprawowania. Wyjątek od reguły stanowi Boże Narodzenie, kiedy ograniczenie to nie obowiązuje. Obowiązkiem każdego proboszcza jest sprawowanie w niedziele i święta nakazane Mszy świętej w intencji swoich parafian. Gdy taka Msza jest sprawowana, kapłan mimo to może sprawować dodatkowo jedną ofiarę mszalną. Wszystkie te ofiary nie stanowią wyłącznie źródła, z którego utrzymuje się kapłan. W zarządzeniu diecezji łomżyńskiej zauważyć należy, że ofiary te są przeznacza proboszcz na potrzeby parafii, na wydatki związane z zatrudnieniem gospodyni, zaś wikariusze z swojego funduszu opłacają rachunki za prąd, wodę oraz pozostałe opłaty związane z eksploatacją mieszkania. Część wynagrodzenia kapłani przekazują na potrzeby m.in. Wyższego Seminarium Duchownego[ref]Zarządzenie dotyczące uposażenia, dz. cyt. [online].[/ref].

W postanowieniach I Synodu Archidiecezji Białostockiej odnajdujemy następujące słowa: „Synod przypomina słowa naszego Pana Jezusa Chrystusa „godzien jest robotnik opłaty swej” (Łk 10,7), a także słowa Apostoła „Pan postanowił, aby Ci którzy głoszą Ewangelię, z Ewangelii żyli (1 Kor 9,14) i stwierdza za Soborem Watykańskim II, że sami wierni – ponieważ dla ich dobra prezbiterzy pracują – mają prawdziwy obowiązek zatroszczyć się o to, by zapewnić im konieczne środki do uczciwego i godnego życia”. Podkreśla się, że nie należy uzależniać udzielenia posługi kapłańskiej od faktu uiszczenia ofiary, jak i jej wysokości. W przypadku tejże diecezji także utrzymuje się zwyczaj, że ofiary dzieli się pomiędzy proboszczem i wikariuszami, które rozlicza się pod upływie każdego miesiąca. Podział ofiar otrzymywanych przez proboszcza i wikariuszy z racji „iura stolae” dokonuje się według zasady: całość dzieli się na liczbę części równą liczbie księży plus jeden. Dwie części otrzymuje proboszcz, po jednej każdy wikariusz[ref]I Synod Archidiecezji Białostockiej, Białystok 200, statut 838.[/ref].

Należy pamiętać, że wszelkie przychody, dochody i majątki Kościoła oraz duchownych podlegają opodatkowaniu. We wcześniej wspomnianym raporcie autor wskazuje, że „Od księży z parafii pracujących w duszpasterstwie Urząd Skarbowy wylicza zryczałtowany podatek dochodowy (inne stawki są dla wikariuszy i proboszczów), biorąc za podstawę liczbę mieszkańców w parafii miejsca położenia parafii (wiejska czy miejska). Polska jest jedynym krajem w Europie, gdzie duchowni są opodatkowani z przychodów stricte duszpasterskich oraz od ofiar otrzymywanych z okazji udzielania sakramentów”[ref]Finanse Kościoła Katolickiego w Polsce [online], [w:] ‹http://ekai.pl/media/szuf lada/RAPORT-plyta.pdf›, dostęp: 17.12.2013.[/ref]. Istnieją pewne zwolnienia podatkowe, mogą oni wybrać formę opodatkowania. Mogą bądź to prowadzić księgę przychodów i rozchodów, bądź też wybrać formę częściej stosowaną w praktyce, czyli ryczałt. Poza opodatkowaniem pracy duszpasterskiej, należy wskazać że kapłanom naliczany jest także podatek na podstawie ich innych dochodów, czyli przykładowo dochodu z tytułu katechezy w szkole[ref]Obwieszczenie Ministra Finansów z 14.11.2013 r. w sprawie stawek karty podatkowej, kwoty, do której można wykonywać świadczenia przy prowadzeniu niektórych usług z wyjątkiem świadczeń dla ludności, oraz kwartalnych stawek ryczałtu od przychodów proboszczów i wikariuszy, obowiązujących w 2014 r.[/ref].

Problematyka ofiar za sakramenty i ich wysokości stanowi bardzo złożony problem. Prawo kanoniczne zwraca szczególną uwagę na to by sakramenty sprawowane były zgodnie z wymaganiami stawianymi zarówno osobom, które ich udzielają, jak i osobom je przyjmującym. Sakramenty są dostępne dla wszystkich osób, które spełniają pewne wymagania, jednak nigdy nie należy uzależniać możliwości uzyskania sakramentu od ofiary. Ofiary składane przy okazji sprawowanych sakramentów stanowią wkład finansowy wiernych. Zgodnie z V przykazaniem kościelnym każdy wierny powinien „troszczyć się o potrzeby wspólnoty Kościoła”. Od początku istnienia Kościoła ta kwestia była wielokrotnie rozpatrywana przez prawodawców kościelnych. Zgodnie z zapisami Kodeksu Prawa Kanonicznego, szczegółowo wysokość wszelkich ofiar składanych w Kościele powinna być uregulowana przez dokumenty kościołów prowincjonalnych. Ofiary składane przy okazji sprawowania sakramentów mają swoje konkretne przeznaczenie – stanowią źródło utrzymania kapłanów.

Marlena Szarlak

Źródło: Kortowski Przegląd Prawniczy Nr 3/2013