Czy w piątek oktawy Wielkanocy nakazana jest wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych?
Pytanie:
Szukam dokumentu Kościoła, w którym byłoby jasno napisane, że Oktawa Wielkanocy znosi post w piątek – mogę to dedukować na podstawie tabeli pierwszeństwa świąt liturgicznych ale tu proboszcz podnosi argument: skoro to jest uroczystość, dlaczego nie ma wyznania wiary – bardzo proszę o pomoc w lokalizacji tego dokumentu orzeczenia czy czegoś, pod czym podpisał się ktoś kompetentny.
Ks. dr Dominik Ostrowski, Konsultant Komisji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów:
- ODPOWIEDŹ:
- definicja uroczystości nie jest prosta, przyznajemy rangę uroczystości całej I grupie Tabeli pierwszeństwa;
- zaliczenie dnia do rangi uroczystości nie powoduje automatycznie, że musi być Gloria, Credo i 3 czytania (jest to już sprawa wewnętrznych rozróżnień w grupie uroczystości i oddzielnych rubryk w formularzu);
- w piątek Oktawy Wielkanocy nie obowiązuje wstrzemięźliwość od pokarmów mięsnych, ponieważ dzień ten należy do grupy dni o randze uroczystości.
- WYJAŚNIENIE
Sprawa wstrzemięźliwości od mięsa w piątek oktawy Wielkanocy jest sprawą pomiędzy Prawem Kanonicznym a przepisami liturgicznymi. Kodeks zwalnia ze wstrzemięźliwości w dni „zaliczone do uroczystości” (tekst łaciński), a liturgia do grupy uroczystości zalicza m.in. także dni Oktawy Wielkanocy (tabela pierwszeństwa).
2a. PRAWO KANONICZNE
Kan. 1251. Wstrzemięźliwość od spożywania mięsa lub innych pokarmów, zgodnie z zarządzeniem Konferencji Episkopatu, należy zachowywać we wszystkie piątki całego roku, chyba że w danym dniu przypada jakaś uroczystość. Natomiast wstrzemięźliwość i post obowiązują w środę popielcową oraz w piątek Męki i Śmierci Pana naszego Jezusa Chrystusa.
Can. 1251. Abstinentia a carnis comestione vel ab alio cibo iuxta conferentiae Episcoporum praescripta, servetur singulis anni sextis feriis, nisi cum aliquo die inter sollemnitates recensito occurrant; abstinentia vero et ieiunium, feria quarta Cinerum et feria sexta in Passione et Morte Domini Nostri Iesu Christi.
Łaciński Kodeks mówi trochę bardziej opisowo niż polski, że wstrzemięźliwość należy zachować we wszystkie piątki, „chyba że wypadną one w jakiś dzień zaliczony do uroczystości”. Jest to dla nas dobra wskazówka, że nie chodzi o to, iż wypada dzień, który w formularzu ma zapisane „uroczystość”, jak. np. 19 marca.
2b. LITURGIA
Nie ma definicji uroczystości ani spisu uroczystości poza tabelą pierwszeństwa. Rangę uroczystości mają dni, które w tabeli pierwszeństwa dni liturgicznych są wymienione w sekcji oznaczonej rzymską jedynką:
- Paschalne Triduum Męki i Zmartwychwstania Pańskiego.
- Narodzenie Pańskie, Objawienie, Wniebowstąpienie i Zesłanie Ducha Świętego. Niedziele Adwentu, Wielkiego Postu, Okresu Wielkanocnego, Środa Popielcowa. Dni Wielkiego Tygodnia od poniedziałku do czwartku włącznie. Dni w Oktawie Wielkanocy.
- Uroczystości Pańskie, Najświętszej Maryi Panny oraz świętych umieszczone w kalendarzu ogólnym. Wspomnienie wszystkich wiernych zmarłych.
- Uroczystości własne, a mianowicie:
- Uroczystość głównego patrona miejscowości lub miasta.
- Uroczystość poświęcenia kościoła własnego i rocznica poświęcenia.
- Uroczystość tytułu kościoła własnego.
- Uroczystość tytułu lub założyciela, albo głównego patrona zakonu lub zgromadzenia.
Warto zauważyć, że nie wszystkie te dni mają „Credo”, nie wszystkie mają „Gloria”, nie wszystkie mają trzy czytania. Nie zmienia to faktu, że są uznane jako dni inter sollemnitates recensitae (zaliczone pomiędzy uroczystości). A więc o tej klasie dni mówi KPK 1251. Może bowiem być to inny dzień, który jest ZALICZANY POMIĘDZY UROCZYSTOŚCI, ale może nie mieć w podtytule słowa „uroczystość”: np. 2 listopada ma rangę uroczystości (jest w pierwszej grupie tabeli pierwszeństwa), ale nie pisze się „uroczystość”. Podobnie nie pisze się słowa „Uroczystość” w dni Wielkiego Tygodnia, a należą one do I grupy tabeli, czyli mają rangę uroczystości, tzn. nie można ich pominąć w doborze formularzy.
Czy dni oktawy Wielkanocy są uroczystościami?
Nie mają one w formularzu dopisane „uroczystość”, nie mają „Credo” itd., ale są zaliczone pomiędzy uroczystości (tzn. należą do grupy z rzymską jedynką).
Źródło: biuletyn Anamnesis 70 KKBiDS EP