List Kongregacji do pewnego biskupa w sprawie ministrantek
Na łamach czasopisma „Notitiae” 38 (2002) nr 1-2, s . 46-54 ukazał się w języku włoskim, francuskim i niemieckim list Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów do pewnego biskupa w sprawie ministrantek . Tu podajemy tłumaczenie tego listu z języka niemieckiego.
KONGREGACJA DS. KULTU BOŻEGO
I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW
Prot. N. 2451/00/L 27 lipca 2001 r.
Ekscelencjo,
W związku z ostatnią korespondencją Kongregacja zdecydowała podjąć nowe przebadanie spraw dotyczących możliwości dopuszczenia dziewcząt, kobiet i członkiń żeńskich zgromadzeń zakonnych do służby w liturgii obok ministrantów.
Jako część tego przebadania Kongregacja konsultowała się z Papieską Radą ds. Interpretacji Tekstów Prawnych, której odpowiedź przyszła w liście z dnia 23 lipca 2001 r. Odpowiedź Papieskiej Rady była o tyle pomocna, bo potwierdziła, że postawione przez tę Kongregację pytania – łącznie z tymi, czy poszczególny kapłan może być zobowiązany przez prawo partykularne do wprowadzenia kobiet jako ministrantek przy ołtarzu w czasie sprawowania Mszy św. – nie dotycz ą interpretacji samego prawa, lecz raczej zagadnień, które s ą związane z właściwym zastosowaniem prawa.
Odpowiedź wspomnianej Papieskiej Rady umocniła więc zdanie tej dykasterii, według którego sprawa ta podlega kompetencji tej Kongregacji, jak to jest przewidziane zgodnie z konstytucją apostolską Pastor Bonus, § 62. Uwzględniając tę autorytatywną odpowiedź dykasteria ta mogła, po wyjaśnieniu powstałych pytań, zamknąć własne studium. Kongregacja pragnie aktualnie poczynić następujące uwagi:
Jak jasno wynika z odpowiedzi Papieskiej Rady ds. Interpretacji Tekstów Prawnych na przedstawioną wątpliwość (Responsio ad propositum dubium) odnośnie do kan. 230, § 2 Kodeksu prawa kanonicznego i z wytycznych tej Kongregacji, które Ojciec Święty polecił wydać w sprawie właściwego wprowadzenia i autentycznej interpretacji tego, co jest zawarte w kan. 230, § 2 (por. List okólny do Przewodniczących Konferencji Episkopatów, Prot. N. 2482/93, 15 marca 1994, por. „Notitiae” 30 [1994], 333-335), biskup w swej roli moderatora życia liturgicznego w diecezji powierzonej jego pasterskiej trosce ma prawo pozwolić na służbę kobiet przy ołtarzu w granicach jemu powierzonego terytorium. Jego wolność decyzji w tej sprawie nie może być ograniczona przez wymaganie jednolitości między jego diecezją i innymi diecezjami, które w sposób zrozumiały zniosłoby konieczną wolność działania każdego biskupa diecezjalnego. Po wysłuchaniu przez biskupa diecezjalnego opinii Konferencji Episkopatu, jego własny nacechowany roztropnością osąd winien opierać się o wiele bardziej na fundamencie tego, co sam uzna za bardziej odpowiednie dla miejscowych potrzeb duszpasterskich dla dobra uporządkowanego rozwoju życia liturgicznego diecezji powierzonej jego trosce pasterskiej. Przy czym winien uwzględnić między innymi odczucie wiernych, podstawy, które do takiego zezwolenia prowadzą, różne uwarunkowania liturgiczne jak równie ż wspólnoty, które gromadzą się na Mszy św. (por. List okólny do Przewodniczących Konferencji Episkopatów, 15 marca 1994, nr 1 ).
W zgodności z wyżej wspomnianymi rozporządzeniami Stolicy Apostolskiej tego rodzaju zezwolenie w żadnym wypadku nie może wykluczyć ze służby ołtarza mężczyzn, zwłaszcza młodych. Nie jest też wymagane, aby kapłani w jakiejś diecezji korzystali z ministrantek, ponieważ „idąc za wzniosłą tradycja, stale jest bardzo wskazane, by dopuszczać do służby przy ołtarzu młodzieńców” (por. List okólny do Przewodniczących Konferencji Episkopatów, 15 marca 1994, nr 2 ). W rzeczywistości zawsze pozostaje w mocy zobowiązanie, popierania męskich grup ministrantów; nie na koniec dlatego, że przez te inicjatywy, jak powszechnie wiadomo, od niepamiętnych czasów budzone s ą przyszłe powołania kapłańskie (por. tamże).
Co zaś dotyczy pytania, czy służba kobiet przy ołtarzu zgodnie z miejscowymi uwarunkowaniami duszpasterskimi rzeczywiście jest korzystna, będzie chyba pomocnym przypomnieć o tym, że nie konsekrowany wierny w żaden sposób nie ma prawa do pełnienia służby przy ołtarzu. Jest on jedynie zdolny być do takiej służby dopuszczonym przez ludzi konsekrowanych piastujących urząd kościelny (por. List okólny do Przewodniczących Konferencji Episkopatów, 15 marca 1994, nr 4 ; por także kan. 228, § 1; Międzydykasterialna instrukcja Ecclesiae de mysterio, 15 sierpnia 1997, nr 4, por. Notitiae 34 [1998] 9-42). Na wypadek, że Wasza Ekscelencja uzna za stosowne, zezwolić kobietom na służbę przy ołtarzu, pozostaje sprawą ważną, wyjaśnić wiernym w wyraźny sposób naturę tej nowości, aby nie wystąpiło żadne zamieszanie, które przeszkodziłoby rozwojowi powołań kapłańskich.
Przez to potwierdzenie i dalsze wyjaśnienie treści skierowanej wcześniej do Waszej Ekscelencji odpowiedzi dykasteria ta zapewnia o swej wdzięczności za możliwość pełniejszego opracowania tego zagadnienia. Kongregacja ta uważa to pismo za normatywne.
Z dobrymi życzeniami pozostaję z poważaniem w Chrystusie
Jorge A. Kard. Medina Estévez
Prefekt
Mons. Mario Marini
Podsekretarz
(Tłum. bp Stefan Cichy)
Źródło: Anamnesis 31 KKBiDS EP