Sprawa ministrantek
Pytanie: Czy na forum zebrania plenarnego Episkopat Polski dyskutował kiedykolwiek sprawę ministrantek w Kościele w Polsce?
Biskup Stefan Cichy: Sprawa ta nie była poruszana na zebraniach plenarnych. W Instrukcji Redemptionis Sacramentum tam, gdzie mowa o funkcjach wiernych świeckich w celebracji Mszy św., zostało powiedziane: „Szczególnie godny pochwały jest utrzymujący się znany zwyczaj, obecności chłopców lub młodzieńców, zazwyczaj nazywanych ministrantami, którzy służą przy ołtarzu na wzór akolity i na miarę swoich zdolności otrzymują stosowną katechezę na temat spełnianej posługi. Nie należy zapominać, że z grona tych chłopców na przestrzeni wieków zrodziła się wielka rzesza wyświęconych szafarzy. (…) Do tego rodzaju służby ołtarza mogą być dopuszczane dziewczęta lub kobiety za zgodą biskupa diecezjalnego i z zachowaniem ustalonych przepisów”.
Co do ministrantek Instrukcja Redemptionis Sacramentum powołuje się na list Kongregacji ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów z 27 lipca 2001 r. do pewnego biskupa. List ten drukowany był na łamach „Anamnesis” 8 (2002) nr 31, s. 35n. W liście tym Kongregacja zaznacza: „Jak jasno wynika z odpowiedzi Papieskiej Rady ds. Interpretacji Tekstów Prawnych na przedstawioną wątpliwość (Responsio ad propositum dubium) odnośnie do kan. 230, § 2 Kodeksu prawa kanonicznego i z wytycznych tej Kongregacji, które Ojciec Święty polecił wydać w sprawie właściwego wprowadzenia i autentycznej interpretacji tego, co jest zawarte w kan. 230, § 2 (por. List okólny do Przewodniczących Konferencji Episkopatów, Prot. N. 2482/93, 15 marca 1994, por. „Notitiae” 30 [1994], 333335), biskup w swej roli moderatora życia liturgicznego w diecezji powierzonej jego pasterskiej trosce ma prawo pozwolić na służbę kobiet przy ołtarzu w granicach jemu powierzonego terytorium. Jego wolność decyzji w tej sprawie nie może być ograniczona przez wymaganie jednolitości między jego diecezją i innymi diecezjami, które w sposób zrozumiały zniosłoby konieczną wolność działania każdego biskupa diecezjalnego. Po wysłuchaniu przez biskupa diecezjalnego opinii Konferencji Episkopatu, jego własny nacechowany roztropnością osąd winien opierać się o wiele bardziej na fundamencie tego, co sam uzna za bardziej odpowiednie dla miejscowych potrzeb duszpasterskich dla dobra uporządkowanego rozwoju życia liturgicznego diecezji powierzonej jego trosce pasterskiej. Przy czym winien uwzględnić między innymi odczucie wiernych, podstawy, które do takiego zezwolenia prowadzą, różne uwarunkowania liturgiczne jak również wspólnoty, które gromadzą się na Mszy św. (por. List okólny do Przewodniczących Konferencji Episkopatów, 15 marca 1994, nr 7)”.
Kongregacja zaznaczyła także: „W zgodności z wyżej wspomnianymi rozporządzeniami Stolicy Apostolskiej tego rodzaju zezwolenie w żadnym wypadku nie może wykluczyć ze służby ołtarza mężczyzn, zwłaszcza młodych. Nie jest też wymagane, aby kapłani w jakiejś diecezji korzystali z ministrantek, ponieważ „idąc za wzniosłą tradycją, stale jest bardzo wskazane, by dopuszczać do służby przy ołtarzu młodzieńców” (por. List okólny do Przewodniczących Konferencji Episkopatów, 15 marca 1994, nr 2). W rzeczywistości zawsze pozostaje w mocy zobowiązanie popierania męskich grup ministrantów; dlatego, że przez te inicjatywy, jak powszechnie wiadomo, od niepamiętnych czasów budzone są przyszłe powołania kapłańskie (por. tamże)”.